آنچه در این مقاله می خوانید:
Toggleمعرفی لایت کیور
تاریخچه دستگاههای لایت کیور دندانپزشکی:
برای انسان ها همیشه سفید کردن دندان و سالم بودن دندانها اهمیت داشته است. همین باعث پدیدار شدن علوم ترمیمی دندان شده است. از سفید کردن دندان (بلیچینگ خانگی) گرفته تا کامپوزیت و غیره. از نظر تاریخی ابتدا کامپوزیتهای صمغی (Resin-based Composites) برای پر کردن دندان معرفی شدند، در سال ۱۹۶۰ میلادی، که در نتیجه ی آن نیاز به دستگاهی برای انتقال انرژی مرحله ی آخر و سخت سازی کامپوزیت واضح به نظر می رسید. در نتیجه دستگاه لایت کیور اختراع شد. از سال ۲۰۱۱ به بعد، بیش از ۶۰ درصد دندانپزشکان بر این باور بوده اند که استفاده از آمالگام (Amalgam) منسوخ شده است.
بر این اساس، تمایل عمومی دندانپزشکان و بیماران بر استفاده از کامپوزیت های صمغی است. به گونه ای که تنها در ایالات متحده در سال ۲۰۰۵ حدود ۱۴۶ میلیون بار از این روش استفاده شده است. در میان مراحل این کار، بخش نهایی که سخت سازی نوری یا همان light-cure نام دارد کمتر مورد توجه قرار می گیرد.
اما تحقیقات نشان می دهد که ممکن است یکی از عوامل کاهش طول عمر این کامپوزیتها به ۶ سال، بیدقتی در انتخاب تجهیزات بخش آخر یا همان بخش لایت کیور باشد. در حقیقت اکثر مشکلات کامپوزیت های صمغی (مانند تغییر شکل، اتصال ضعیف با دندان، تغییر رنگ، صیقلی نبودن و تعداد شست شو) اکثرا به دلیل تابش انرژی کم در مرحله لایت کیور رخ میدهند. انتهای نزدیک به لثه باکس پروکسیمال (Proximal Box)، به دلیل دور بودن از منبع نور دستگاه لایت کیور، بیشترین محل آسیب در این نوع از کامپوزیت دندانپزشکی است.
لایت کیور چیست؟
دستگاهی است که به وسیله نور بنفش مواد ترمیمی دندان را سفت میکند. به این کار Curing میگویند. پس از قرار دادن کامپوزیت در دندانی که قصد پر کردن آن را داریم، از لایت کیور برای سفت کردن کامپوزیت استفاده میکنیم. لایت کیور با استفاده از نور بنفش خود باعث تراکم و فشرده شدن سریع کامپوزیت میگردد، دلیل این امر پایین بودن طول موج و بالا بودن انرژی رنگ بنفش میباشد.
انواع لایت کیور:
لایت کیور ها دو نوع هستند : 1. هالوژن 2.LED
و به دو دسته با سیم و بدون سیم هستند. که بدون سیم آن قابل شارژ شدن میباشد.
مزیت LED نسبت به لامپ هالوژن این است که نیازی به خنک کننده نخواهد داشت.
مصرف لامپ هالوژن بیشتر از LED است.
گرمای لامپ هالوژن بیشتر از LED است.
شدت نور هالوژن بیشتر از LED است.
نحوه عملکرد دستگاه لایت کیور:
مواد لایت کیور معمولا حاوی آلفا دی کتون (بنزیل یا کامفوروکینون) به عنوان آغاز کننده هستند. نوری با شدت کافی و در دامنه ای خاص برای رساندن آلفا دی کتون به وضعیت تحریک شده ضروری می باشد، تا ماده ترمیمی شروع به سخت شدن نماید.
اجزای داخل لایت کیور: کیور:
•برد الکترونیکی کنترل جریان نور •ترانس تبدیل ولتاژ •لامپ هالوژنیک •کابل یا شیلنگ هدایت نور •هندپیس •رفلکتور •کلیدهای خاموش و روشن دستگاه •سوئیچ های سیگنال
پارامترهای مهم در انتخاب دستگاه لایت کیور مناسب :
·توان خروجی:
عامل اصلی در سخت سازی صمغ همان توان خروجی است، که باید مورد اطمینان باشد و ترجیحا با دستگاههای استاندارد اندازهگیری شود.
· تطبیق طول موج دستگاه با طول موج مورد نیاز ماده کامپوزیت:
طول موج انتشاری از این دستگاه باید در محدوده طول موجی باشد که شرکت سازنده کامپوزیت برای سختسازی آن پیشنهاد کرده است. در غیر این صورت کارایی دستگاه به شدت دچار افت خواهد شد.
· حالت های کاری و تایمر:
گاهی داشتن تایمر و یا حالتهای افزایش تدریجی شدت نور و یا کاهش تدریجی آن باعث میشود تا بتوان بدون داغ شدن محیط دهان برای مدت زمان طولانیتر و دقیقتری فرآیند سختسازی انجام شود و امیدوار بود که با این روش انرژی بیشتری به لایههای زیرین و عمیقتر رسیده است.
· زاویه نوک دستگاه:
یکی از پارامترهای مهم است که به طور تجربی توسط خود دندانپزشکان به بهترین شکل تشخیص داده می شود و عامل مهمی در انتقال حداکثر شدت نور به سطح دندان در جاهای مختلف دهان و برای سنین مختلف می شود.
· کارکرد و راحتی در دست:
معمولا ممکن است مدت زمان زیادی در روز پزشکان این دستگاه را در دست بگیرند، اگر طراحی زاویه دست، مچ دست و… نامناسب باشد ممکن است بعد از مدتی منجر به آسیب دست آنها شود.
· طول عمر باطری:
اگر باطری دستگاه شما غیرمعتبر و نامناسب باشد بعد از یک یا دو سال مجبور به تعویض آن خواهید شد.
· فیلتر رنگ آبی:
رنگ آبی انرژی زیادی دارد و طیف این دستگاه ها معمولا به صورت ناخواسته مقدار کمی نور فرابنفش نیز داخل خود خواهد داشت که در صورت تابیده شدن مداوم می تواند باعث آسیب به چشم و پوست دندان پزشک شود. به همین دلیل استفاده از دستگاه های معتبر و استاندارد خیال شما را از بابت داشتن یک فیلتر دقیق و قوی برای حذف نورهای آبی و فرابنفش راحت می کند.
عوامل موثر بر شدت نور خروجی دستگاه لایت کیور:
- تغییرات ولتاژ برق محل کار
- خرابی فیلتر
- آلودگی نوک دستگاه
- مات شدن و ضعیف شدن لامپ
- تضعیف منعکس کننده نور
- خرابی اجزا الکتریکی
- شکستگی انتقال دهنده نور
- قطر کم نوک دستگاه
- فاصله نوک با محل ترمیم هنگام کیور کردن و زمان تابش نور نمونه هایی از این عوامل هستند.
- روشهای مختلف استریل کردن نیز باعث کاهش شدت نور خروجی به درجات مختلف می شوند.
اشکالات دستگاه لایت کیور :
- دستگاه روشن نمیشود:
سولفاته شدن پایه های لامپ و یا باطری / سوکت لامپ و سیمهای آن باید چک شود / اگر از نوع بدون سیم باشد، باطری آن مشکل دارد.
- در نوع هالوژن فن دستگاه کار نمیکند:
خود فن را چک میکنیم / سیمهای متصل به فن در قسمت پاور را چک میکنیم.
- شدت نور ضعیف شده است:
یا فیلتر یا سر پروب کثیف شده است.
- در نوع هالوژن دستگاه هر از چند گاهی روشن نمیشود:
یا ترموسوئیچ خراب شده ، یا فن ایراد دارد.
- در نوع هالوژن نه نور داریم، نه فن کار میکند:
کلید آن مشکل دارد.