جرم گیری دندان یکی از روشهای مهم و مؤثر برای حفظ بهداشت دهان و دندان و جلوگیری از تجمع پلاک و جرم روی دندانها است. این فرآیند، با پاکسازی دقیق دندانها از رسوبات مضر، به پیشگیری از پوسیدگی و مشکلات لثه کمک میکند. اما مراقبتهای بعد از جرم گیری به همان اندازه مهم است تا دندانها به درستی ترمیم شوند و از بروز مشکلات جدید جلوگیری شود. یکی از اصلیترین سؤالاتی که بیماران بعد از جرم گیری دندان مطرح میکنند این است: چند ساعت بعد از جرم گیری دندان غذا بخوریم؟ پاسخ ساده این است که به دلیل حساسیت بالای دندانها به دما و احتمال گاز گرفتن ناحیه بیحس، بهتر است حداقل 1 تا 2 ساعت بعد از جرم گیری صبر کنید. همچنین برای جلوگیری از تحریک لثهها و دندانهای حساس، در 24 تا 48 ساعت اول پس از جرم گیری، از مصرف غذاهای سفت، داغ، سرد، اسیدی و چسبناک پرهیز کنید.
مراقبتهای بهداشتی شامل استفاده از مسواک نرم، دهانشویه آبنمک و نخ دندان، به همراه تغذیه مناسب، نقش مهمی در بهبودی سریعتر و جلوگیری از بازگشت جرم دارند. رعایت این موارد کمک میکند تا دندانهای شما نه تنها سالمتر بمانند، بلکه از حساسیت، التهاب و عوارض احتمالی بعد از جرم گیری نیز جلوگیری شود.
جرم گیری دندان چیست؟
جرم گیری دندان یکی از روشهای بهداشتی مؤثر برای حفظ سلامت دهان و دندان است که با استفاده از ابزارهای خاص، جرم و پلاکهایی که روی سطح دندانها و زیر خط لثه جمع شدهاند را برمیدارد. پلاک دندانی لایهای نازک و چسبنده از باکتریها است که در اثر ترکیب بزاق با باقیماندههای غذا روی دندانها تشکیل میشود. این لایه اگر به درستی و بهموقع تمیز نشود، میتواند باعث پوسیدگی دندان، التهاب لثه و در نهایت بیماریهای جدیتری مانند پریودنتیت شود.
جرم گیری دندان به دو روش جرم گیری دستی و جرم گیری اولتراسونیک انجام میشود. در روش دستی، دندانپزشک با استفاده از ابزارهای مخصوص، پلاک و تارتار را از روی دندانها میخراشد و پاک میکند. در روش اولتراسونیک از ارتعاشات با فرکانس بالا استفاده میشود که به صورت ایمن و سریع، جرمها را از بین میبرد. این فرآیند معمولاً بدون درد است، اما ممکن است دندانهای برخی از افراد به دلیل وجود جرمهای زیاد و التهاب لثهها، کمی حساسیت نشان دهند.
از فواید جرم گیری میتوان به تمیز کردن دندانها، جلوگیری از پوسیدگی دندان، بهبود بهداشت دهان و دندان و از بین بردن بوی بد دهان اشاره کرد. در نهایت، جرم گیری به عنوان بخشی از مراقبتهای منظم دندانپزشکی توصیه میشود تا از بروز مشکلات بیشتر در آینده جلوگیری کند.
چند ساعت بعد از جرم گیری دندان غذا بخوریم؟
یکی از مهمترین سؤالاتی که بعد از انجام جرم گیری دندان برای بسیاری از افراد پیش میآید، این است که چند ساعت بعد از جرم گیری دندان میتوانیم غذا بخوریم؟ پس از انجام این فرآیند، دندانها و لثهها معمولاً به دماهای سرد و گرم حساس میشوند. همچنین به دلیل استفاده از بیحسی موضعی در برخی موارد، احتمال گاز گرفتن نواحی بیحس (مثل زبان یا لپ) وجود دارد که میتواند باعث آسیبدیدگی شود.
بنابراین، توصیه میشود که حداقل 1 تا 2 ساعت بعد از جرم گیری دندان، از خوردن و آشامیدن خودداری کنید تا دندانها و لثهها فرصت بهبود پیدا کنند و تأثیر بیحسی بهطور کامل از بین برود. علاوه بر این، در 24 تا 48 ساعت اول بعد از جرم گیری، بهتر است از خوردن غذاهای خیلی داغ یا خیلی سرد خودداری کنید، زیرا دندانها به تغییرات دمایی حساس خواهند بود. غذاهای نرم مانند سوپ، ماست، پوره سیبزمینی، سبزیجات پختهشده و برنج میتوانند گزینههای مناسبی برای این دوره باشند.
اگر چه حساسیت دندان به دما و مواد غذایی مختلف بعد از جرم گیری طبیعی است، اما باید مراقب بود که از غذاهای چسبنده، سفت و اسیدی نیز پرهیز کنید. رعایت این توصیهها به بهبود سریعتر دندانها و جلوگیری از عوارض احتمالی کمک میکند.
بهترین مواد غذایی برای خوردن بعد از جرم گیری دندان
پس از جرم گیری دندان، لثهها و دندانها به دلیل حذف جرمها و پلاکهای روی آنها حساسیت بیشتری پیدا میکنند. به همین دلیل، انتخاب غذاهای مناسب میتواند به بهبود سریعتر و جلوگیری از تحریک لثهها و دندانهای حساس کمک کند.
غذاهای نرم و کمرنگ بهترین گزینه برای این دوره هستند، زیرا به دندانهای شما فشار نمیآورند و لثههای حساس را تحریک نمیکنند. از جمله این غذاها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- پوره سیبزمینی: این غذا بسیار نرم و ملایم است و دندانهای شما نیازی به جویدن سخت ندارند.
- سوپهای ملایم: مانند سوپ سبزیجات و سوپ جو که هم سبک هستند و هم مواد مغذی لازم را فراهم میکنند.
- ماست ساده: ماست به دلیل قوام نرمی که دارد، برای دندانهای حساس بسیار مناسب است و نیازی به جویدن ندارد.
- تخم مرغ آبپز نرم: تخم مرغ آبپز به عنوان منبع پروتئین و غذایی نرم، به دندانهای حساس فشاری وارد نمیکند.
- سبزیجات بخارپز نرم: مانند هویج و کدو که بافتی نرم و لطیف دارند و خوردن آنها برای دندانهای حساس آسان است.
این غذاها از جمله گزینههای ایدهآل برای روزهای اولیه بعد از جرم گیری هستند. در این مدت، از مصرف غذاهای چسبنده، سخت و رنگی خودداری کنید تا نتایج جرم گیری به خوبی حفظ شود.
چه غذاهایی را بعد از جرم گیری نباید بخوریم؟
بعد از جرم گیری دندان، برخی غذاها میتوانند حساسیت دندانها را تشدید کرده یا به لثههای شما آسیب برسانند. به همین دلیل، توصیه میشود از خوردن غذاهایی که میتوانند به دندانها و لثههای حساس آسیب وارد کنند، خودداری کنید. در ادامه به برخی از این غذاها اشاره میکنیم:
- غذاهای اسیدی: مانند آبلیمو، سرکه و انواع ترشی که میتوانند مینای دندان را تضعیف کرده و حساسیت دندانها را افزایش دهند.
- غذاهای تند و ادویهدار: غذاهای تند باعث تحریک لثههای حساس شده و ممکن است باعث التهاب و درد شوند.
- غذاهای سفت و خشک: مانند مغزها، چیپس، پفک و سبزیجات خام که فشار زیادی به دندانها وارد میکنند و ممکن است به لثهها آسیب برسانند.
- نوشیدنیهای داغ و سرد: قهوه داغ، چای داغ و بستنی باعث افزایش حساسیت دندانها به دماهای مختلف میشوند و به لثههای شما آسیب میزنند.
- غذاهای رنگی: مانند نوشیدنیهای رنگی، قهوه، چای و سسهای رنگی که ممکن است بعد از جرم گیری به دلیل حساسیت مینای دندان باعث تغییر رنگ دندانها شوند.
پرهیز از این غذاها به کاهش درد و حساسیت و حفظ نتایج جرم گیری کمک میکند.
مراقبتهای بهداشتی مهم بعد از جرم گیری دندان
مراقبتهای بهداشتی صحیح بعد از جرم گیری دندان، برای حفظ سلامت دندانها و لثهها و جلوگیری از بروز مشکلات جدید بسیار حیاتی است. در این بخش به چند راهکار بهداشتی اشاره میکنیم که رعایت آنها بعد از جرم گیری ضروری است:
- استفاده از مسواک نرم: پس از جرم گیری، دندانها و لثهها حساس میشوند، بنابراین بهتر است از مسواکهایی با برس نرم استفاده کنید که به لثهها آسیبی وارد نکنند. این مسواکها به آرامی پلاکها را از روی دندانها پاک کرده و به دندانها فشار زیادی وارد نمیکنند.
- دهانشویه نمکی: یکی از بهترین روشها برای کاهش التهاب و حساسیت بعد از جرم گیری، استفاده از دهانشویه نمکی است. یک قاشق چایخوری نمک را در آب ولرم حل کنید و چند بار در روز با آن دهان خود را بشویید. این محلول به تسکین لثهها و پیشگیری از عفونت کمک میکند.
- نخ دندان: استفاده از نخ دندان برای تمیز کردن فواصل بین دندانها بسیار مهم است. اگر چه نخ دندان به طور معمول باید روزانه استفاده شود، اما بعد از جرم گیری باید با احتیاط بیشتری از آن استفاده کنید تا به لثههای حساس آسیبی وارد نکنید. نخ دندان به شما کمک میکند تا از تجمع پلاک در نواحی بین دندانها جلوگیری کنید.
- خمیردندان ضد حساسیت: دندانهای شما ممکن است بعد از جرم گیری نسبت به غذاها و نوشیدنیهای سرد یا گرم حساس شوند. استفاده از خمیردندانهای ضد حساسیت که حاوی فلوراید هستند میتواند به کاهش این حساسیت کمک کند و از ایجاد مشکلات بعدی جلوگیری کند.
رعایت این مراقبتها به جلوگیری از عوارض جانبی و حفظ نتایج جرم گیری دندانها کمک میکند.
حساسیت دندان بعد از جرم گیری و روشهای کاهش آن
بعد از انجام جرم گیری، بسیاری از افراد از حساسیت دندانها شکایت دارند. این حساسیت به این دلیل اتفاق میافتد که در فرآیند جرم گیری، پلاکها و جرمهایی که روی سطح دندان و زیر لثهها قرار داشتهاند، برداشته میشوند و مینای دندان در معرض محیط بیرونی قرار میگیرد. این امر باعث میشود دندانها به دماهای سرد و گرم و حتی لمسهای ملایم حساس شوند.
روشهای کاهش حساسیت دندان بعد از جرم گیری:
- استفاده از داروهای ضد التهاب و مسکنها: اگر بعد از جرم گیری دچار درد یا حساسیت شدید، استفاده از داروهای مسکن مانند ایبوپروفن یا استأمینوفن میتواند به کاهش درد و التهاب لثهها کمک کند. این داروها باید طبق دستور دندانپزشک مصرف شوند تا به کنترل درد و تورم کمک کنند.
- شستشوی دهان با محلول آبنمک: یکی از سادهترین و مؤثرترین روشهای خانگی برای کاهش حساسیت و التهاب بعد از جرم گیری، استفاده از محلول آبنمک است. این محلول را با یک قاشق چایخوری نمک در یک لیوان آب ولرم تهیه کنید و چند بار در روز دهان خود را با آن بشویید. آبنمک به آرامسازی لثهها و جلوگیری از عفونت کمک میکند.
- استفاده از ژلهای موضعی و خمیردندان ضد حساسیت: دندانپزشک شما ممکن است ژلهای حاوی فلوراید یا مواد ضد حساسیت را برای کاهش حساسیت دندانها تجویز کند. همچنین، استفاده از خمیردندانهای مخصوص دندانهای حساس که دارای ترکیباتی مانند نیترات پتاسیم هستند، به کاهش حساسیت کمک میکند.
- اجتناب از مصرف غذاها و نوشیدنیهای تحریککننده: در دوره بهبودی، از خوردن غذاهای اسیدی، تند، داغ و سرد خودداری کنید. این مواد میتوانند حساسیت دندانها را تشدید کنند و باعث تحریک لثهها شوند.
سؤالات متداول درباره مراقبتهای بعد از جرم گیری دندان
جرم گیری دندان ممکن است سؤالات متعددی را برای بیماران به همراه داشته باشد. در این بخش به رایجترین سؤالاتی که بعد از جرم گیری دندان مطرح میشوند، پاسخ داده میشود.
- آیا بعد از جرم گیری خونریزی طبیعی است؟ بله، مقداری خونریزی بعد از جرم گیری دندان طبیعی است، بهخصوص اگر جرمها زیر خط لثه جمع شده باشند. این خونریزی معمولاً بعد از چند ساعت متوقف میشود. اگر خونریزی شما بیش از 24 ساعت طول کشید، حتماً با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
- چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کنیم؟ اگر بعد از جرم گیری دندانهایتان همچنان درد شدید یا حساسیت زیاد دارید و این علائم تا بیش از 48 ساعت ادامه پیدا کرد، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید. همچنین، اگر خونریزی شدید یا علائم عفونت مانند تورم شدید یا تب داشتید، این وضعیت نیاز به بررسی توسط متخصص دارد.
- آیا میتوان بعد از جرم گیری از خمیر دندان سفیدکننده استفاده کرد؟ بهتر است تا مدتی بعد از جرم گیری از خمیر دندانهای سفیدکننده استفاده نکنید، زیرا این خمیردندانها ممکن است باعث تشدید حساسیت دندانها شوند. استفاده از خمیر دندان ضد حساسیت تا زمانی که دندانهایتان به حالت عادی بازگردند، توصیه میشود.
پیشگیری از مشکلات بعد از جرم گیری دندان
بعد از انجام جرم گیری، مراقبتهای صحیح روزانه نقش کلیدی در جلوگیری از بازگشت پلاک و جرمها و حفظ سلامت دندانها ایفا میکند. در این بخش به روشهای پیشگیری از مشکلات پس از جرم گیری اشاره میکنیم.
- رعایت بهداشت دهان و دندان به صورت منظم: جرم گیری دندانها به معنای پایان مراقبتهای بهداشتی نیست. بلکه باید روزانه مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را ادامه دهید تا از تجمع پلاکهای جدید جلوگیری شود. استفاده از مسواک نرم و خمیردندانهای حاوی فلوراید به حفظ سلامت دندانها کمک میکند.
- ترک سیگار و قلیان: مصرف سیگار و قلیان نه تنها باعث زردی دندانها میشود، بلکه به لثهها و مینای دندان نیز آسیب میرساند و سرعت تجمع پلاکها را افزایش میدهد. ترک سیگار و قلیان نه تنها به سلامت دهان و دندان کمک میکند، بلکه باعث تسریع بهبودی بعد از جرم گیری نیز میشود.
- پرهیز از غذاهای شیرین و اسیدی: مواد غذایی حاوی قند و اسید به مرور زمان مینای دندانها را تضعیف میکنند و باعث بازگشت سریعتر جرمها میشوند. برای جلوگیری از مشکلات دندانی، مصرف این غذاها را به حداقل برسانید.
سخن آخر
جرم گیری دندان یک فرآیند حیاتی برای حفظ سلامت دهان و دندان است که با پاکسازی پلاکها و جرمهای دندانی به بهبود بهداشت دهان کمک میکند. اما این فرآیند به تنهایی کافی نیست و مراقبتهای بعد از جرم گیری، از جمله رعایت توصیههای بهداشتی و تغذیهای، اهمیت بسیاری دارد. صبر 1 تا 2 ساعت قبل از مصرف غذا، اجتناب از غذاهای تحریککننده و استفاده از دهانشویه نمکی به بهبود سریعتر و جلوگیری از عوارض احتمالی کمک میکند.
رعایت توصیههای دندانپزشک و داشتن یک برنامه منظم بهداشتی روزانه میتواند از بازگشت پلاکها جلوگیری کرده و دندانها و لثههای شما را در بهترین حالت نگه دارد.