نحوه عملکرد دستگاه اتوکلاو بیمارستانی + مزایای استفاده از آن

دستگاه اتوکلاو مانند اتوکلاو دندانپزشکی یکی از دستگاه های ضروری است که در هر محیط درمانی مورد استفاده قرار می گیرد. فرقی نمی کند که شما در چه مکانی در حال فعالیت در حوزه پزشکی هستید. اگر اصول ضد عفونی و استریل کردن تجهیزات دندانپزشکی و پزشکی در این محیط ها به درستی انجام نشود، شما و دیگر بیماران در معرض ابتلا به بیماری های مختلف خواهید بود. دستگاه اتوکلاو بیمارستانی یکی از انواع دستگاه های بیمارستانی است که به صورت تخصصی برای بیمارستان ها و کلینیک های پزشکی تولید می شود.

دستگاه اتوکلاو بیمارستانی می تواند برای استریل کردن تجهیزات مختلف مورد استفاده قرار گیرد. به همین خاطر، استفاده از این دستگاه بسیار پرکاربرد بوده و مزایای خاص خودش را دارد. اگر می خواهید بدانید که دستگاه اتوکلاو بیمارستانی چیست و چه کاربردی در محیط های بیمارستانی دارد، با ما در ادامه این مقاله همراه باشید.

دستگاه اتوکلاو بیمارستانی چیست؟

استریل کردن تجهیزات پزشکی و بیمارستانی در هر محیطی از جمله کلینیک ها و بیمارستان ها ضروری است. در حالی که در برخی از موارد می توان با کمک مواد ضد عفونی کننده و همچنین شستشو دهنده ها، بسیاری از میکروارگانیسم ها و آلودگی های مضر را از بین برد؛ اما باز هم استفاده از دستگاه اتوکلاو بیمارستانی می تواند راه حل منطقی تری برای استریل کردن تجهیزات پزشکی محسوب می شود. اما دستگاه اتوکلاو بیمارستانی چیست؟

دستگاه اتوکلاو بیمارستانی ابزاری برای استریل کردن تجهیزات پزشکی با بخار و فشار بخار است. استفاده از این دستگاه می تواند باعث از بین رفتن تمامی میکروارگانیسم ها از روی تجهیزات پزشکی شود. میکروارگانیسم هایی که روی تجهیزات پزشکی ایجاد می شوند، دارای تنوع زیادی هستند. برخی از آن ها با مواد ضد عفونی کننده از بین می روند؛ اما برخی دیگر به دلیل داشتن پوشش مقاوم، به یک روش قوی تری جهت از بین بردن نیاز دارند.

دستگاه اتوکلاو بیمارستانی در محیط های بیمارستانی و کلینیکی مورد استفاده قرار می گیرد. این دستگاه سایز بزرگ تری از دستگاه های اتوکلاو آزمایشگاهی، دندانپزشکی و رومیزی دارد. به همین خاطر، حجم زیادی از وسایل پزشکی را در خودی جای می دهد.

چرا باید از دستگاه اتوکلاو بیمارستانی استفاده کنیم؟

استفاده از دستگاه اتوکلاو بیمارستانی برای همه محیط های پزشکی و کلینیکی ضروری است. اهمیت استفاده از دستگاه ها نیز برای افرادی که در حوزه پزشکی فعالیت می کنند، پوشیده نیست. اما افراد نیمه حرفه ای، احتمالا در مورد اینکه لزوم استفاده از دستگاه اتوکلاو بیمارستانی چیست، اطلاعات کافی ندارند. به همین خاطر می خواهیم مفصل در مورد دلیل استفاده از دستگاه اتوکلاو بیمارستانی صحبت کنیم.

شاید برخی از افراد تصور کنند که با وجود مواد ضد عفونی کننده، نیازی به استفاده از دستگاه اتوکلاو بیمارستانی نیست. چون به هر حال این مواد می توانند تا حدی باعث جلوگیری از انتشار عوامل بیماری های مختلف شوند. این موضوع تا حدی درست است؛ چون مواد ضد عفونی کننده هم می توانند بسیاری از میکروارگانیسم ها را از بین ببرند. اما این موضوع برای همه میکروارگانیسم ها صدق نمی کند.

برخی از میکروارگانیسم ها و باکتری ها دارای پوشش بسیار قوی هستند و در اثر مواد ضد عفونی کننده از بین نمی روند. این عوامل بیماری زا، می توانند باعث ابتلای بیماران مختلف به یک بیماری واگیردار شوند. در این زمان است که اهمیت استریل کردن تجهیزات پزشکی که مرحله ای مهم برای استفاده از تجهیزات پزشکی است، مشخص می شود. استریل کردن باعث از بین رفتن پوشش باکتری های مقاوم به مواد ضد عفونی کننده می شود و آن ها را از بین می برد.

نحوه عملکرد دستگاه اتوکلاو بیمارستانی چگونه است؟

دستگاه اتوکلاو بیمارستانی، دستگاهی برای استریل کردن تجهیزات پزشکی است. البته تنها تجهیزاتی می توانند با این دستگاه استریل شوند که مقاوم به حرارت باشند. موضوعی که باید حتما در مورد این دستگاه بدانید، نحوه عملکرد آن برای استریل کردن تجهیزات پزشکی است که در ادامه این مقاله به آن ها اشاره می کنیم.

• قرار دادن تجهیزات پزشکی در پوشش مورد نظر

اکثر اتوکلاوهای بیمارستانی از نوع اتوکلاو کلاس B هستند که برای استریل کردن تجهیزات در آن ها، حتما باید از پوشش مناسب استفاده کرد. برای این کار لازم است که طبق اصول مشخص، تجهیزات پزشکی از جمله تجهیزات اتاق عمل و کلینیکی در پوشش مخصوص قرار داده شوند تا بتوان آن ها را روی هم و در کنار هم در دستگاه اتوکلاو پزشکی قرار داد.

• قرار دادن تجهیزات با پوشش در دستگاه اتوکلاو بیمارستانی

در مرحله دوم لازم است که تجهیزات پوشش داده شده به درستی در دستگاه اتوکلاو بیمارستانی قرار داده شوند. این تجهیزات می توانند با کمک یک برچسب اتوکلاو در دستگاه قرار داده شوند تا از ضد عفونی و استریل شدن آن ها اطمینان حاصل کنید.

• روشن کردن دستگاه اتوکلاو بیمارستانی و شروع چرخه دستگاه

دستگاه اتوکلاو بیمارستانی زمانی شروع به کار می کند که آب درون آن با کمک سیستم حرارتی در نظر گرفته شده، بخار شود. هر یک از دستگاه های اتوکلاو بیمارستانی دارای یک محفظه برای قرار دادن آب هستند. آب موجود در دستگاه در زمان روشن شدن، بخار شده و به محفظه داخلی دستگاه وارد می شود. با ورود این بخار مراحل و چرخه استریلیزاسیون آغاز می شود.

در مرحله اول ابتدا پوشش روی تجهیزات بیمارستانی استریل می شود. این زمانی است که هنوز فشار داخل دستگاه پایین است و بخار اجازه ورود به داخل پوشش تجهیزات بیمارستانی را ندارد. اما کم کم فشار درون دستگاه نیز افزایش پیدا می کند و بخار به داخل پوشش تجهیزات پزشکی نیز وارد می شود.

بخار پرفشار می تواند تمامی بخش های تجهیزات بیمارستانی را استریل و ضد عفونی کند. به طوری که هیچ میکروارگانیسم و عامل بیماری زایی در تجهیزات بیمارستانی باقی نماند. البته کارکرد درست دستگاه اتوکلاو بیمارستانی تا حد زیادی به نحوه چیدمان تجهیزات پزشکی بستگی دارد. اگر اپراتور تجهیزات را به درستی در دستگاه اتوکلاو نچیند، احتمال اینکه جریان بخار به درستی از میان آن ها عبور پیدا نکند، وجود خواهد داشت. 

• خارج کردن تجهیزات استریل شده پس از متعادل شدن فشار درون دستگاه

چرخه استریل کردن تجهیزات بیمارستانی در دستگاه، با فشار و درجه حرارت بالا انجام می شود. هر زمانی که کار چرخه استریل به اتمام برسد، فشار درون محفظه نیز به صفر خواهد رسید. در آن زمان فرد اپراتور مجاز به باز کردن درب دستگاه اتوکلاو است. بهتر است که قبل از خارج کردن تجهیزات بیمارستانی، برچسب اتوکلاو را بررسی کنید. اگر تغییر رنگ مورد نظر را در دستگاه اتوکلاو مشاهده نکرده اید، احتمالا این دستگاه عملکرد درستی نداشته و باید مجددا تجهیزات را استریل نمایید.

انواع دستگاه اتوکلاو بیمارستانی کدام اند؟

شاید در هنگام خرید دستگاه اتوکلاو بیمارستانی شاهد تنوع بالایی از این دستگاه ها بوده باشید. کلیه دستگاه های اتوکلاو عملکرد یکسانی دارند و می توانند برای استریل کردن تجهیزات مختلف استفاده شوند. بهترین دسته بندی برای دستگاه های اتوکلاو بیمارستانی، تقسیم بندی آن ها بر اساس کلاسشان است.

• دستگاه اتوکلاو کلاس N

دستگاه های اتوکلاو با کلاس N بیشتر برای استریل کردن تجهیزات پزشکی جامد با پوشش مورد استفاده قرار می گیرند. این دستگاه ها نمی توانند برای استریل کردن تجهیزات پوشش دار مثل پارچه ها و یا تجهیزات حفره دار مورد استفاده قرار گیرند.

• دستگاه اتوکلاو کلاس B

دستگاه اتوکلاو کلاس B یکی از انواع دستگاه هایی است که می تواند برای انواع تجهیزات از جمله تجهیزات پوشش دار و تجهیزات حفره دار مورد استفاده قرار گیرد. این دستگاه پرکاربردترین دستگاه اتوکلاو بیمارستانی محسوب می شود. دستگاه اتوکلاو کلاس بی به دلیل داشتن پمپ وکیوم قوی، می تواند به صورت اصولی تر مراحل استریل کردن تجهیزات را انجام دهد.

• دستگاه اتوکلاو کلاس S

دستگاه اتوکلاو کلاس S یکی از انواع دستگاه هایی است که برای استریل کردن ابزارهای جامد مورد استفاده قرار می گیرد. این دستگاه می تواند کلیه تجهیزات پوشش دار و بدون پوشش و تجهیزات سوراخ دار را استریل کند.

انواع دستگاه اتوکلاو بیمارستانی

آیا استفاده از دستگاه اتوکلاو در بیمارستان نیاز به تخصص دارد؟

هر یک از تجهیزات پزشکی که در محیط های بیمارستانی مورد استفاده قرار می گیرند، باید به صورت تخصصی استفاده شوند. متاسفانه بسیاری از افراد که تخصص کافی در حوزه استفاده از دستگاه اتوکلاو بیمارستانی ندارند، از این دستگاه ها استفاده می کنند و این موضوع می تواند دلیلی برای خرابی دستگاه های اتوکلاو و یا عدم استریل شدن تجهیزات پزشکی شود.

به همین خاطر، توصیه می کنیم که حتما برای استفاده از دستگاه اتوکلاو بیمارستانی تخصص کافی داشته باشید. قبل از استفاده از این دستگاه ها، دستور سازنده دستگاه های اتوکلاو را مطالعه کنید و مطابق با اصول شرکت سازنده پیش بروید.

در نظر گرفتن اصول نگهداری از دستگاه اتوکلاو بیمارستانی به شما کمک می کند تا بتوانید چندین سال از این دستگاه ها استفاده کنید و شاهد خرابی آن ها نباشید. اما در صورت بروز هر گونه مشکل و اختلال در عملکرد دستگاه اتوکلاو بیمارستانی، از خدمات پس از فروش یا تعمیر این اتوکلاوها استفاده کنید.

سخن پایانی

در این مقاله در مورد اینکه دستگاه اتوکلاو بیمارستانی چیست و چه کاربردی در کلینیک ها و بیمارستان ها دارد، صحبت کردیم. بدیهی است که بدون این دستگاه عملا نمی توان مراحل درمان را در بیمارستان ها، کلینیک های تخصصی، کلینیک های جراحی محدود و … انجام داد. چون به هر حال دستگاه های اتوکلاو بهترین روش برای استریل کردن تجهیزات استفاده شده برای بیماران مختلف هستند.

اگر از مطالعه این مطلب لذت بردید، می توانید آن را در شبکه های اجتماعی خود به اشتراک بگذارید تا دوستان شما نیز از آن بهره ببرند.