اتوکلاو دندانپزشکی یکی از انواع تجهیزات دندانپزشکی بوده که برای هر مطب دندانپزشکی ضروری و حیاتی است. این ابزار که با نام ماشین اتوکلاو نیز شناخته می شود، دارای انواع متفاوتی است و می تواند بسته به نیاز هر مطب دندانپزشکی در انواع مختلفی خریداری شود. انواع اتوکلاو دندانپزشکی شامل موارد مختلفی هستند. به غیر از این موضوع، نحوه کار با اتوکلاو دندانپزشکی از جمله موضوعات حائز اهمیتی است که دندانپزشکان و دستیاران آن ها باید از آن مطلع باشند. در ادامه این مقاله قصد داریم انواع اتوکلاو دندانپزشکی و نحوه کار با آن ها را برای شما توضیح دهیم.
اتوکلاو دندانپزشکی چیست؟
قبل از توضیحات در مورد انواع اتوکلاو دندانپزشکی باید بدانید که اتوکلاو دندانپزشکی چیست. اتوکلاو دندانپزشکی دستگاهی است که برای از بین بردن انواع ویروس ها، باکتری ها، کپک ها و هر نوع میکروب و ارگانیسم های زنده از روی تجهیزات دندانپزشکی، مورد استفاده قرار می گیرد. اتوکلاو دندانپزشکی با کمک بخار تحت فشار، باعث استریل کردن تجهیزات دندانپزشکی می شود و می تواند تمامی اجزایی که به دمای بالا حساس نیستند را تمیز کند.
اتوکلاو دندانپزشکی با نام استریل کننده بخار نیز نامیده می شود و می تواند وظایف بسیار مهمی را در یک مطب دندانپزشکی بر عهده داشته باشد. وجود یک دستگاه اتوکلاو دندانپزشکی در مطب دندانپزشکی باعث حفظ جان بیمار و دندانپزشک می شود. زیرا بدون استریل کردن تجهیزات، احتمال انتقال انواع بیماری از بیمار به بیمار دیگر و یا از بیمار به دندانپزشک وجود دارد.
آشنایی با انواع اتوکلاو دندانپزشکی
اتوکلاو به دلیل اینکه باید کاربردهای متنوعی داشته باشد، در انواع مختلفی نیز به تولید می رسد. انواع اتوکلاو دندانپزشکی را در ادامه ذکر می کنیم. لازم به توضیح است که اساس کار همه انواع اتوکلاوهای دندانپزشکی یکسان است و تنها چیزی که تفاوت دارد، مدل های مختلف این اتوکلاوها می باشد.
اتوکلاوهای رو میزی آزمایشگاهی یا اتوکلاو N
اتوکلاوهای رومیزی آزمایشگاهی یکی از انواع اتوکلاو دندانپزشکی است که در بسیاری از نقاط جهان مورد استفاده قرار می گیرند. این اتوکلاوها شبیه زودپزهای خانگی هستند که با دمای بالا و فشار بالا کار می کنند. اگرچه اتوکلاوهای نوع N در گروه اتوکلاوهای قدیمی قرار می گیرند، اما در حال حاضر نوع مدرن تر این نوع اتوکلاو نیز راهی بازار شده است.
اتوکلاوهای مدرن نوع N دارای یک محفظه فلزی با درب فلزی می باشند که با واشر بسته و مهر و موم می شوند. این اتوکلاوها دارای شیر محفظه، شیر تخلیه و فشار سنج می باشند که می توانند جهت مشاهده فشار ایجاد شده در اتوکلاو مورد استفاده قرار گیرند.
اتوکلاوهای دندانپزشکی کلاس N بیشتر برای فضاهای بیمارستانی مناسب هستند و نمی توانند به خوبی ابزارهایی که دارای سوراخ می باشند را استریل کنند. این نوع اتوکلاو دندانپزشکی بیشتر برای استریل کردن وسایل تخت و بدون سوراخ مانند چاقوی پزشکی کاربرد دارد.
اتوکلاو دندانپزشکی نوع B
اتوکلاو نوع B یکی از انواع اتوکلاوهای موجود در بازار است که می تواند برای تمامی مراکزی که به استریل کردن نیاز دارند، مورد استفاده قرار گیرد. در این نوع از اتوکلاو، بخار مورد نیاز در یک مولد بخار به صورت جداگانه تولید می شود. سپس، بخار تولید شده به اتوکلاو منتقل خواهد شد. اتوکلاو نوع B نسبت به دیگر اتوکلاوهای موجود در بازار، سریع تر بوده و می تواند بخار را در عرض چند ثانیه تولید کند. این نوع اتوکلاو نسبت به اتوکلاو جابجایی گرانش بهبود پیدا کرده است و عملکرد بهتری نیز دارد.
یکی از بهترین انواع اتوکلاو دندانپزشکی، اتوکلاو تایپ B می باشد. این اتوکلاو می تواند انواع تجهیزات دندانپزشکی را به راحتی استریل کند و از طرفی کیفیت خوبی نیز داشته باشد. در صورتی که قصد خرید اتوکلاو دندانپزشکی را دارید، توصیه می کنیم که حتما اقدام به خرید این اتوکلاو کنید. کیفیت بالا و عملکرد مناسب اتوکلاوهای تایپ B، این نوع اتوکلاو را به اتوکلاوهای ایده آل در مطب های دندانپزشکی تبدیل کرده اند.
اتوکلاو نوع S یا جابجایی فشار منفی
یکی دیگر از انواع اتوکلاو دندانپزشکی، اتوکلاو تایپ S می باشد. این نوع اتوکلا دارای مولد بخار و یک ژنراتور خلاء می باشد. اساس کار این اتوکلاو بسیار ساده است. ژنراتور خلاء موجود در این اتوکلاو باعث خارج کردن بخار از محفظه اتوکلاو می باشد. این در حالی است که مولد بخار، بخار تولید شده را به سمت داخل اتوکلاو دندانپزشکی ارسال می کند.
گران ترین انواع اتوکلاو در بازار جهانی، این نوع اتوکلاو است. این در حالی است که یکی از بهترین اتوکلاوها و ایمن ترین آن ها، همین نوع اتوکلاو می باشد. زیرا هوای موجود در اتوکلاو از اتوکلاو خارج می شود و به راحتی می توان اتوکلاو نوع S را برای استریل کردن هر نوع تجهیزات پزشکی مورد استفاده قرار داد.
البته اتوکلاو نوع S بیشتر برای تجهیزات دندانپزشکی که دارای بسته بندی های متخلخل می باشند، مورد استفاده قرار می گیرد. اگرچه برخی از مطب های دندانپزشکی از این نوع از اتوکلاوها استفاده می کنند، اما بهتر است که این نوع اتوکلاو برای مطب های دندانپزشکی استفاده نشود.
اتوکلاو جابجایی جاذبه
این اتوکلاو یکی از انواع اتوکلاو دندانپزشکی موجود در بازار بوده که در آزمایشگاه مورد استفاده قرار می گیرد. اتوکلاو جابجایی جاذبه به گونه ای عمل می کند که می تواند تمامی تجهیزات دندانپزشکی داخل محفظه خود را استریل کند. اساس کار اتوکلاو جابجایی جاذبه بدین گونه است که خود اتوکلاو، در محفظه گرمایش خود بخار تولید می کند. بخار تولید شده در داخل اتوکلاو، می تواند در میان تجهیزات قرار داده شده در اتوکلاو قرار بگیرد و باعث استریل کردن آن ها شود. بنابراین، در این نوع اتوکلاو دندانپزشکی، خبری از محفظه های تولید کننده بخار نیست و خود اتوکلاو به صورت خودکار، اقدام به تولید بخار در خود دستگاه می کند.
نحوه کار با اتوکلاو دندانپزشکی چگونه است؟
تا به اینجای مقاله در رابطه با انواع اتوکلاو دندانپزشکی صحبت کردیم. البته انواع اتوکلاوهای ذکر شده، شاید برای مطب های دندانپزشکی مورد استفاده قرار نگیرند و بیشتر کاربرد بیمارستانی داشته باشند. اما برخی از این اتوکلاوها که در گروه اتوکلاوهای آزمایشگاهی قرار می گیرند و سایز کوچکی دارند، می توانند برای مطب های دندانپزشکی استفاده شوند.
اتوکلاو دندانپزشکی به علت اینکه باید برای استریل کردن تجهیزات دندانپزشکی مورد استفاده قرار گیرد، حتما می بایست به صورت اصولی استفاده شود تا مراحل استریل کردن به درستی صورت گیرد. در صورتی که استریل کردن به صورت اصولی و منطقی انجام نشود، این احتمال وجود دارد که اتوکلاو باعث استریل کردن تجهیزات دندانپزشکی نشود.
نحوه کار با انواع اتوکلاو دندانپزشکی ساده است و فقط لازم است که شما طبق مراحلی که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم، اقدام به استفاده از اتوکلاو دندانپزشکی کنید.
- برای کار کردن با انواع اتوکلاو دندانپزشکی، ابتدا لازم است که لباس های ایمنی خود را بپوشید. توصیه می کنیم که روپوش یک بار مصرف، دستکش یک بار مصرف و حتی عینک داشته باشید تا بتوانید از خودتان مراقبت کنید.
- در مرحله اول، لازم است که تمامی تجهیزات دندانپزشکی آلوده را با آب و صابون بشویید تا بزاق، خون و … هر آلودگی سطحی از روی تجهیزات دندانپزشکی پاک شوند.
- پس از شستن تجهیزات دندانپزشکی، لازم است که آن ها را بسته بندی کنید. بهتر است که نوار مخصوص اتوکلاو را در هر بسته بندی بگذارید تا در نهایت اطمینان حاصل کنید که تجهیزات دندانپزشک استریل شده اند یا خیر!
- قبل از روشن کردن اتوکلاو دندانپزشکی، بهتر است که یک دور تجهیزاتی که درون اتوکلاو گذاشته اید را چک کنید. اگر تجهیزات دندانپزشکی به حرارت حساس باشند، با روشن شدن اتوکلاو، دچار مشکل و خرابی می شوند. پس تجهیزاتی که به حرارت بالا حساس هستند را داخل اتوکلاو نگذارید.
- حالا نوبت به آن رسیده که بسته به نوع تجهیزات قرار داده شده در دستگاه اتوکلاو، اتوکلاو را تنظیم کنید و آن را روشن نمایید.
- اجازه دهید که اتوکلاو به صورت اصولی و طبق تایم تعیین شده، مراحل شستشو و خشک کردن را انجام دهد. هرگز قبل از اتمام مراحل شستشو و خشک شدن، اقدام به باز کردن درب اتوکلاو نکنید.
- در صورتی که اتوکلاو دندانپزشکی فشار مربوط به داخل محفظه را نشان می دهد، به یک موضوع مهم توجه داشته باشید. هرگز درب اتوکلاو را تا قبل از اینکه فشار داخل اتوکلاو به صفر یا نزدیکی صفر برنگشته، باز نکنید.
- پس از اینکه تمامی مراحل خشک کردن دستگاه اتوکلاو انجام شد، باید درب اتوکلاو را باز کنید. از دستکش های ضد حرارت استفاده کنید تا دست های شما نسوزند.
- قبل از هر چیزی نوار قرار داده شده در هر بسته بندی تجهیزات دندانپزشکی را بررسی کنید. در صورتی که رنگ نوار تغییر پیدا نکرده بود، باید مجددا تجهیزات را در دستگاه استریل کنید.
- حال می توانید تجهیزات را از بسته بندی های خودشان خارج کنید و سپس، اقدام به استفاده از آن ها نمایید.
سخن پایانی
در این مقاله در رابطه با انواع اتوکلاوهای دندانپزشکی صحبت کردیم. رایج ترین اتوکلاوهای دندانپزشکی موجود در بازار، اتوکلاوهای تایپ S، تایپ B و تایپ N می باشند. بدیهی است که قیمت هر یک از اتوکلاوها و اساس کار آن ها، کمی با هم تفاوت دارند. با توجه به اینکه نوع تجهیزات دندانپزشکی برای استریل کردن متفاوت از تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی است، توصیه می شود که اتوکلاو تایپ B برای مطب های دندانپزشکی خریداری شود. این نوع اتوکلاو به خوبی تجهیزات دندانپزشکی را استریل می کند و تمامی میکروارگانیسم ها را از بین می برد.
اگر از مطالعه این مطلب لذت بردید، می توانید آن را در شبکه های اجتماعی خود به اشتراک بگذارید تا دوستان شما نیز از آن بهره ببرند.