اتوکلاو دندانپزشکی دست دوم مانند یک دستگاه اتوکلاو دندانپزشکی نو یکی از مهم ترین تجهیزات لازم در مراکز درمانی به شمار می رود. مطب ها و کلینیک های دندان پزشکی برای استریل و ضدعفونی کردن تجهیزات دندانپزشکی و وسایل خود به این دستگاه نیاز دارند. این دستگاه دارای اندازه ها و انواع مختلفی است که هر دندان پزشکی با توجه به نیازش دست به انتخاب می زند.
فشار و دمایی که برای استریل کردن به ابزارها در این دستگاه وارد می شود، برای همه آنها قابل تحمل نیست. به همین دلیل نمی توان برای استریل کردن هر ابزاری از آن استفاده کرد. اما در کل وجود آن در همه مراکز بهداشتی ضروری است. برای تهیه این دستگاه به صورت دست دوم نیز می توان اقدام کرد. به این ترتیب، هزینه کمتری بابت خرید آن پرداخت می شود. درباره اتوکلاو، انواع آن و تهیه آن به شکل دست دوم در ادامه اطلاعات بیشتری آورده شده است.
اتوکلاو دندانپزشکی چیست؟
اتوکلاو دندانپزشکی دست دوم یا نو یکی از مهم ترین تجهیزات دندانپزشکی لازم در کلینیک یا مطب دندان پزشکی است. نام این دستگاه از دو واژه Auto در معنای خودکار و Clave در معنای کلید گرفته شده است. در کل می توان معنای آن را کلید خودکار یا خود قفل شونده دانست. کارکرد اصلی این دستگاه استریل کردن تجهیزاتی است که در حین درمان مورد استفاده قرار می گیرند. این کار با اعمال فشار و دما صورت می گیرد.
نکته مهم در زمان استفاده از اتوکلاو این است که همه تجهیزات دندان پزشکی را نمی توان در این دستگاه گذاشت. زیرا بیشتر ابزارها در مقابل فشار و دمای بالا حساس هستند. این دستگاه در اندازه های مختلف تولید می شود و دارای تنوع زیادی است. نحوه کار با اتوکلاو دندانپزشکی از جمله امور مهمی است که دندان پزشک باید از آن آگاهی داشته باشد. اتوکلاو با استفاده از بخار کار می کند و همه ابزارهایی که در داخل آن قرار می گیرند را تمیز می کند. به این دستگاه استریل کننده بخار نیز گفته می شود.
ابزارهایی که در این دستگاه قرار می گیرند از نظر وجود ویروس، باکتری و انواع میکروب پاک می شوند. همچنین، کپک ها و ارگانیسم های زنده در این دستگاه از روی ابزارها از بین می روند. بدون وجود این دستگاه ممکن است انواع بیماری ها از یک فرد به فرد دیگر انتقال پیدا کنند. وجود یک اتوکلاو دندانپزشکی دست دوم هم می تواند همین عملکرد را به طور کامل در مطب یا کلینیک داشته باشد.
اطلاعاتی درباره اتوکلاو دندانپزشکی دست دوم یا نو
اتوکلاو دندانپزشکی دست دوم یا نو باید طوری مورد استفاده قرار گیرد که همه مراحل استریل کردن به درستی انجام شوند. اگر کار استریل کردن به شکل اصولی صورت نگیرد، ممکن است استفاده از اتوکلاو تنها موجب هدر دادن زمان شود و ابزارها استریل نشوند. اساس کار همه انواع این دستگاه ها یکسان است. تفاوت آنها بیشتر در مدل های متنوعی است که با اهداف گوناگونی تولید شده اند. این دستگاه همان طور که به آن اشاره شد با بخار تحت فشار کار می کند.
استفاده از این دستگاه بهترین روش استریل کردن ابزارهای دندان پزشکی به شمار می رود. با این دستگاه همه میکروب ها از جمله اسپورها از روی ابزارها تمیز می شوند. زمان استریل کردن برای ابزارهای فلزی و پارچه ای متفاوت است. کارکرد دستگاه به این شکل است که پمپ خلأ در ابتدای استریلیزاسیون می تواند هوای داخل محفظه را بمکد و بیرون بکشد. بعد بخار درون دستگاه می شود. استریل کردن برخی از ابزارها مانند آنها که از مواد متخلخل درست شده اند سخت تر است.
هر چه زمان مکش طولانی تر باشد، جایگزین شدن بخار تأثیر بیشتری خواهد داشت. هر چه فشار منفی درون محفظه فشار بیشتری داشته باشد، خارج شدن آن هم سخت تر می شود. امکان کم شدن فشار یا تخلیه و اعمال بخار در این دستگاه ها در چند مرحله صورت می گیرد. در این شیوه بخار به شکل متناوب با هوا جایگزین می شود و در مقایسه با تخلیه راندمان بالاتری دارد. تهیه تجهیزات دندانپزشکی دست دوم از جمله اتوکلاو می تواند همان کارایی دستگاه های نو را داشته باشد.
نحوه کار با اتوکلاو دندانپزشکی دست دوم یا نو
مراحل استریل کردن اتوکلاو دندانپزشکی دست دوم یا نو شامل موارد زیر می شود:
- برای کار با این دستگاه در ابتدا باید لباس ایمنی به تن کنید. با استفاده از روپوش و دستکش یک بار مصرف و عینک می توان در حین کار با این دستگاه در ایمنی کامل بود.
- در مرحله اول همه ابزارها و تجهیزاتی که مورد استفاده قرار گرفته اند باید با آب و صابون شسته شوند تا هر نوع آلودگی از روی سطح آنها پاک شود.
- بعد از تمام شدن کار شست و شو این ابزارها باید بسته بندی شوند. لازم است که نوار مخصوص اتوکلاو در هر بسته گذاشته شود. در نهایت هم باید اطمینان حاصل شود که تجهیزات در اتوکلاو دندانپزشکی دست دوم یا نو به طور کامل استریل شده اند.
- پیش از شروع کار دستگاه می توان تجهیزات و ابزارها را از نظر گذراند. در صورتی که ابزاری به دمای بالا حساسیت داشته باشد، ممکن است در این دستگاه آسیب جدی به آن وارد شود.
- تنظیم دستگاه با توجه به نوع تجهیزاتی که در آن قرار داده شده اند صورت می گیرد.
- باید اجازه داده شود که اتوکلاو بر طبق زمان بندی خودش مراحل شست و شو و خشک شدن را پیش ببرد. هیچ وقت پیش از تمام شده همه مراحل در دستگاه را باز نکنید.
- هرگز در اتوکلاو را پیش از این که فشار درون دستگاه به صفر یا نزدیک صفر برسد باز نکنید.
- بعد از اتمام کار دستگاه برای خارج کردن ابزارها از دستگاه ضد حرارت استفاده کنید.
پیش از هر چیز نواری که روی بسته بندی تجهیزات قرار داده شده است بررسی کنید و در صورت مشاهده نکردن تغییر رنگ آن را به داخل اتوکلاو دندانپزشکی دست دوم یا نو برگردانید.
انواع اتوکلاو دندانپزشکی دست دوم یا نو
اتوکلاو دندانپزشکی دست دوم یا نو دارای وزن های متفاوتی است. انواع رومیزی آن در مقایسه با بقیه اندازه و وزن کمتری دارند. دما و فشار در این دستگاه ها بر طبق استانداردها و در کارخانه تنظیم می شوند. این دستگاه ها در سه کلاس N، B و S دسته بندی می شوند. این دسته بندی با هدف صحت کارکرد استریلیزاسیون و نوع ابزارها انجام گرفته است:
- در زمان خرید اتوکلاو نوع N باید دقت کافی صورت گیرد. زیرا بر طبق استانداردها این اتوکلاو می تواند ابزارهای جامد بدون پوشش را استریل کند. در این نوع اتوکلاو نمی توان از استریل شدن ابزارهای پوشش دار و وسایل حفره دار مطمئن بود.
- اتوکلاو نوع B می تواند همه ابزارها پوشش دار و بدون پوشش جامد را استریل کند. این نوع اتوکلاو پمپ های قوی دارد.
- اتوکلاو نوع S می تواند ابزارهای بدون پوشش جامد یا پوشش دار را استریل کند.
اتوکلاو دندانپزشکی دست دوم نوع N
اتوکلاو دندانپزشکی دست دوم نوع N به شکل رومیزی است که کاربردهای زیادی دارد. اتوکلاو نوع N شبیه زودپز است و با دما و فشار بالا کار می کند. هر چند قدیمی است، ولی مدل های جدید آن نیز وارد بازار شده اند. این نوع اتوکلاو یک محفظه با درب فلزی است که با واشر بسته می شود. شیر محفظه، فشار سنج و شیر تخلیه برای کنترل فشار داخل آن تعبیه شده اند.
اتوکلاو دندانپزشکی دست دوم نوع B
اتوکلاو دندانپزشکی دست دوم نوع B در همه مراکز قابل استفاده است. در این نوع دستگاه بخار لازم به شکل جدا در یک مولد بخار درست می شود. بعد این بخار به اتوکلاو انتقال پیدا می کند. سرعت این دستگاه در مقایسه با بقیه بالاتر است و قادر است در عرض چند ثانیه بخار درست کند. به همین دلیل هم آن را یکی از بهترین انواع دستگاه اتوکلاو می دانند. کار استریل کردن با این دستگاه راحت است. کیفیت بالا و عملکرد مناسب این دستگاه آن را از بقیه متمایز کرده است.
اتوکلاو دندانپزشکی دست دوم نوع S
اتوکلاو دندانپزشکی دست دوم نوع S یک مولد بخار و یک ژنراتور خلأ دارد. اساس کار با آن بسیار آسان است. وجود ژنراتور خلأ در این اتوکلاو موجب شده است که بخار از محفظه دستگاه به خوبی خارج شود و برای استریل کردن به راحتی می توان آن را به کار برد. مولد بخار می تواند بخار تولید شده را به درون دستگاه هدایت می کند. این نوع اتوکلاو گران تر از بقیه است. ضمن این که از نظر کیفیت بسیار عالی است و ایمنی بسیار بالایی دارد.
سخن پایانی
اتوکلاو دندانپزشکی دست دوم و خرید آن به بسیار به صرفه تر از دستگاه های نو است. می توان این دستگاه ها را حتی با کیفیت بالاتر از نو با قیمت پایین تر تهیه کرد. در واقع، تهیه وسایل دندان پزشکی به صورت دست دوم یکی از راه های کاهش هزینه های اولیه است.
شاید پیدا کردن یک دستگاه نو کار ساده ای نباشد. این دستگاه ها ممکن است در زمان استفاده دچار پوسیدگی یا آسیب دیدگی های جدی شده باشند. تعمیر آنها می تواند کارایی آنها را شبیه به یک دستگاه نو کند. با توجه به شرایط اقتصادی کشور ما و اعمال تحریم ها گاهی با تعمیر یک اتوکلاو دست دوم می توان دستگاهی با کیفیت تر از نو داشت.
اگر از مطالعه این مطلب لذت بردید، می توانید آن را در شبکه های اجتماعی خود به اشتراک بگذارید تا دوستان شما نیز از آن بهره ببرند.